Vlaanderen stond eventjes aan de grond genageld toen via het Nederlandse Nieuwsuur de lezing in de aandacht kwam van de moslimprediker Ali Houri in Genk. Velen schrokken van de lofrede op de radicale beleving van de islam en van de bijval van jonge moslims vanuit de zaal. De organisator van dit event was de vzw Voem, een etnisch-culturele federatie die jaarlijks gesubsidieerd wordt met een slordige 280 000 euro. Minister Gatz reageerde prompt met de aankondiging van een onderzoek naar de vzw. De rellen in Brussel noopten de minister al tot wat meer straffere uitspraken, verklaringen die hij eerder achterwege liet bij minder gemediatiseerde conflicten.
Inschrijven in onze normen en waarden
Vanuit het Vlaams Parlement heb ik de minister al meermaals gewezen – tot op het parlementair spreekgestoelte – op het feit dat hij de plicht heeft erop toe te zien dat gesubsidieerde organisaties de voorwaarden van het decreet opvolgen. Zij moeten zich daarbij inschrijven in onze normen en waarden én het Europees verdrag rond de mensenrechten. We hebben dit zelfs specifiek laten vermelden in het nieuwe decreet sociaal-cultureel volwassenwerk. Daarbij is het zich inschrijven in de gemeenschappelijke sokkel van normen en waarden een voorwaarde om kans te maken op subsidies. Bepaalde fracties hadden het hier moeilijk mee, voor N-VA was dit essentieel.
Investeren in integratie
Begrijp me niet verkeerd: ik ben geen voorstander om – zoals sommigen nu roepen – de subsidiëring van alle etnisch-culturele federaties op te doeken. Heel wat onder hen leveren goed werk, en nemen de rol van bruggenbouwer tussen overheid en basis wel degelijk op. Meer zelfs: zij verdienen juist meer ondersteuning. Ik heb die vraag steeds herhaald. In integratie moet je investeren.
Vlamingen beseffen maar al te goed de waarde van een rijk verenigingsleven als instrument tot emancipatie. Maar dit ontslaat ons niet van de taak om bepaalde tendensen op te volgen, die niet stroken met onze normen en waarden binnen die organisaties van allochtone origine. En waar het verkeerd loopt, moeten we durven ingrijpen. Het verenigingsleven kan voor vele nieuwkomers een toegangspoort zijn tot de Vlaamse samenleving. Het mag niet de bedoeling zijn dat verenigingen oproepen om die deur te sluiten.
Kif Kif en De Wereld Morgen
Toch mag het onderzoek van de minister zich niet louter beperken tot de etnisch-culturele federaties. Bepaalde sites van gesubsidieerde sociaal-culturele organisaties baren eveneens zorgen.
We moeten ons bijvoorbeeld vragen stellen bij een organisatie als Kif Kif. Die pakte vrij agressief vrouwenrechtenactiviste Darya Safai aan, of maakte namen van scholen bekend met een strikt kledijreglement of postte een gefotoshopte cartoon van een onthoofding van Vlaamse politici. Of wat te denken van de gesubsidieerde site De Wereld Morgen, waar auteur Tomas Creus gewoonweg stelt dat de rellen te Brussel gewoon de fout van de politie is, die te nadrukkelijk aanwezig was? En waarbij er geen veroordeling, noch een terechtwijzing was over plunderende en brandstichtende jongeren te bespeuren viel?
We zich op de site van de vzw Voem begeeft, merkt de directe verwijzingen naar Kif Kif en De Wereld Morgen. Lezingen door radicale moslimpredikers door een organisatie die meteen ook de link legt met sites van extreemlinkse signatuur. Daarbij krijg je de indruk dat Vlamingen er een duivels racistisch genoegen in scheppen om de medemens van allochtone origine te onderdrukken. Het zijn elementen die zoekende jongeren daadwerkelijk doen afkeren van onze westerse maatschappij. We moeten dit ten allen tijde vermijden.
Subsidies ontslaan je niet van verantwoordelijkheid
Youssef Souissi, voorzitter van Voem, verklaarde ondertussen dat hij de bezorgdheid begrijpt en dat hun vrijwilligers beter elk contact met dergelijke predikers stoppen. Blijft de vraag of die federatie eigenlijk nog wel weet waar hun afdelingen mee bezig zijn, laat staan hun vrijwilligers…?
Er is de vrijheid van meningsuiting – gelukkig maar – en vrijheid van vereniging. Dat staat buiten kijf. Maar je kan geen subsidies vragen van een Vlaamse overheid, om daarna gewoon de regels en voorwaarden naast je neer te leggen. Het bevestigt het beeld dat sommige verenigingen er zomaar van uitgaan dat subsidies sowieso gewaarborgd zijn en hen ontslaat van verantwoording.
Geen heksenjacht, maar ook niet verzuimen
Vlaanderen telt enorm veel bewegingen en verenigingen die maatschappijkritisch zijn – en toch bewegen ze zich perfect in het brede kader van de normen en waarden die we koesteren.
Een heksenjacht is uit den boze, het mag en kan niet de bedoeling zijn om organisaties die prima werk leveren mee de prijs te laten betalen van enkele rotte appels. Maar naïviteit of blind blijven uit politieke correctheid is gewoon hetzelfde als schuldig verzuim.
Een ruim onderzoek en screening is hier duidelijk op zijn plaats. Hopelijk is het Sven Gatz deze keer menens.